Value Education Course (VEC - 1)
B. A. I Semester Value Education Course (VEC-I As per NEP 2020 syllabus from 2024-25)
VEC-I : Environmental Studies. (2 Credit) (मूल्य शिक्षण अभ्यासक्रम - १ : पर्यावरणीय अभ्यास )
E-Contents
UNIT - I : INTRODUCTION TO ENVIRONMENTAL STUDIES & ECOSYSTEM (घटक - १ : पर्यावरणीय अभ्यास आणि परिसंस्था परिचय)
- Environment: Meaning and Type (पर्यावरण: अर्थ आणि प्रकार)
- Definition, Scope, Need and Importance of environmental studies (पर्यावरण अभ्यासाची व्याख्या, व्याप्ती, गरज आणि महत्त्व)
- Celebration of various days in relation with environment. (पर्यावरणाशी संबंधित विविध दिवस साजरे करणे.)
- Concept of an Ecosystem - Ecosystem Degradation (परिसंस्थेची संकल्पना - परिसंस्थेचा ऱ्हास )
- Structure and Function of an Ecosystem - Producers, Consumers and Decomposers (परिसंस्थेची रचना आणि कार्य - उत्पादक, भक्षक आणि विघटक ).
- Energy flow in the Ecosystem - Water, Carbon, Oxygen and Nitrogen Cycles (परिसंस्थेतील ऊर्जा प्रवाह - पाणी, कार्बन, ऑक्सिजन आणि नायट्रोजन चक्र)
UNIT - II : ENVIRONMENTAL POLLUTION & HUMAN POPULLATION (घटक - २ : पर्यावरणीय प्रदूषण आणि मानवी लोकसंख्या)
- Definition, effects and control measures of: Air Pollution, Water Pollution, Soil Pollution, Noise Pollution and Thermal Pollution. (वायू प्रदूषण, जल प्रदूषण, माती प्रदूषण, ध्वनी प्रदूषण आणि थर्मल प्रदूषण : व्याख्या, परिणाम आणि नियंत्रण उपाय)
- Management of Environment and Govt. Policies, Role of Pollution Control Board (पर्यावरण व्यवस्थापन आणि शासन धोरणे, प्रदूषण नियंत्रण मंडळाची भूमिका)
- Global Population growth, variations among nations (जागतिक लोकसंख्या वाढ, राष्ट्रांमधील फरक)
- Population Explosion - Family Welfare Programmes (लोकसंख्या विस्फोट - कुटुंब कल्याण कार्यक्रम)
- Environment and Human Health (पर्यावरण आणि मानवी आरोग्य)